Σε ποιο μέρος της Ελλάδας βρίσκεται η μοναδική στο είδος της ξυλόγλυπτη εικόνα, ύψους περίπου 3 μέτρων;

Ανάμεσα στο Νεστόριο και το Αργος Ορεστικό βρίσκεται ένα μικρό χωριουδάκι, που ξεχωρίζει για δύο πράγματα που συνδέονται άμεσα… Για το όνομά του καθώς και για ένα στοιχείο που το κάνει μοναδικό και αποτελεί πόλο έλξης.

Ο λόγος για τον οικισμό Ομορφοκκλησιά Καστοριάς, που δεν πήρε τυχαία την ονομασία του, μιας και οφείλεται στον υπέροχο ναό του Αγίου Γεωργίου. Αν επισκεφθείτε την περιοχή, θα το καταλάβετε αμέσως.

Οσο για τη φήμη του, έχει εξαπλωθεί, κυρίως για το υπερμεγέθη, θαυματουργό βυζαντινό ανάγλυφο του Αγίου Γεωργίου, που κοσμεί το χώρο. Χρονολογείται τον 13ο αιώνα και έχει ύψος περίπου 3 μέτρα. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε πως κάθε χρόνο, στη γιορτή του Αγίου Γεωργίου, πλήθος κόσμου επισκέπτεται την Ομορφοκκλησιά για να προσκυνήσει τον Αγιο.

Ο ναός και ο οικισμός

Ο βυζαντινός ναός του Αγίου Γεωργίου βρίσκεται στην άκρη του οικισμού και σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, χτίστηκε τον 12ο αιώνα πάνω στα θεμέλια παλαιοχριστιανικής εκκλησίας, η οποία ήταν χτισμένη πάνω σε αρχαίο ναό.

Ανήκει στον τύπο του σταυροειδούς με τρούλο και εκτός από το μοναδικό ολόσωμο ξύλινο ανάγλυφο του Αγίου Γεωργίου, με ύψος 2.96 μ. και πλάτος 70 εκ. (ιδιαίτερο χαρακτηριστικό ότι λείπουν οι πατούσες του Αγίου), έχει θαυμάσιες τοιχογραφίες – μεταξύ των οποίων και εξαιρετικά αγιογραφικά έργα των μοναχών Βαρλαάμ και Ιωασάφ, που ανάγονται στον 13ο και 15ο αιώνα ενώ σχετίζονται με τη δυναστεία των Παλαιολόγων.

Παρόλο που κατά τη διάρκεια της τουρκοκρατίας υπέστησαν σοβαρές ζημιές και η φωτιά που ξέσπασε στο εσωτερικό κατέστρεψε σημαντικό μέρος των στρώσεων τους, ο ναός διατηρείται σήμερα σε πολύ καλή κατάσταση. Βέβαια, έχουν γίνει και πολλές εργασίες για τη συντήρηση του.
Οσον αφορά το χωριό, είναι επίσης παλιό και φαίνεται πως ιδρύθηκε σταδιακά γύρω από το μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου. Στον Κώδικα της Ιεράς Μητροπόλεως Καστοριάς το χωριό γράφεται Κάλλιστα και μνημονεύεται από το 17ο αιώνα (1684).


Επάνω από το υπέρθυρο της θύρας εισόδου από τον εξωνάρθηκα στο ναό, υπάρχει Κτητορική επιγραφή, που αναφέρει:
ΑΝΗΓΕΡΘΗ ΕΚ ΒΑΘΡΩΝ Κ(ΑΙ) ΑΝΗΣΤΟΡΙΘΕΙ Ο ΘΕΙΟΣ Κ(ΑΙ) ΠΑΝΣΕΠΤΟΣ ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ Κ(ΑΙ) ΕΝΔΟΞΟΥ ΜΕΓΑΛΟΜΑΡΤΥΡΟΣ Κ(ΑΙ) ΤΡΟΠΑΙΟΦΟΡΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΔΙ ΕΞΟΔΟΥ Κ(ΑΙ) ΚΟΠΟΥ ΤΩΝ ΠΑΝΕΥΓΕΝΕΣΤΑΤΩΝ ΝΕΤΖΑΛΩΝ Κ(ΑΙ) ΑΥΤΑΔΕΛΦΩΝ ΤΟΥ ΤΕ ΚΥΡ ΝΙΚΗΦΟΡΟΥ Κ(ΑΙ) ΚΥΡ ΙΩ(Α)ΝΝΟΥ Κ(ΑΙ) ΚΥΡ ΑΝΔΡΟΝΙΚΟΥ ΕΠΙ ΤΟΙΣ ΒΑΣΙΛΕΙ(ΑΣ) ΤΩΝ ΘΕΟΣΤΕΠΤΩΝ ΜΕΓΑΛΩΝ ΒΑΣΙΛΕΩΝ ΑΝΔΡΟΝΙΚΟΥ Κ(ΑΙ) ΕΙΡΗΝΗΣ Κ(ΑΙ) ΤΟΥ ΥΙΟΥ ΑΥΤΟΥ ΜΙΧΑΗΛ Κ(ΑΙ) ΜΑΡΙ(ΑΣ) ΤΩΝ ΠΑΛΑΙΩΛΟΓΩΝ ΕΠΙ ΕΤΟΥΣ ΑΨϞΕ (=1287).
Δηλαδή, μεταξύ άλλων λέει πως το έτος 1286/87 που οι Αρχοντες Νετζάδες «Ανδρόνικος, Νικηφόρος και Ιωάννης» ανέλαβαν τα έξοδα της ανοικοδόμησης στα χρόνια του αυτοκράτορα Ανδρόνικου Β’ Παλαιολόγου. Το 1684 μαζί με τη Μονή Τσούκας Καστοριάς είχε ενταχθεί στο μοναστήρι της Μαυριώτισσας ενώ μαζί με την κοντινή μονή Παμμέγιστων Ταξιαρχών Τσούκας, έχει ανακηρυχθεί ιστορικό διατηρητέο μνημείο από το 1924.

Οι δύο εκδοχές του γλυπτού

Οσον αφορά το πως βρέθηκε στην Ομορφοκκλησιά το ξυλόγλυπτο του Αγίου Γεωργίου, που είναι φτιαγμένο από ξύλο καρυδιάς υπάρχουν δύο εκδοχές.

Στην πρώτη, αναφέρεται πως μοναχές το μετάφεραν με ένα φορείο από την Κωνσταντινούπολη προς τη Δύση. Καθώς περνούσαν έξω από τον ναό, το φορείο ανεξήγητα σταμάτησε να κινείται παρά τις προσπάθειες που κατέβαλαν οι μοναχές για το κινήσουν. Ετσι θεώρησαν ότι ήταν επιθυμία του Αγίου να μείνει η ανάγλυφη εικόνα στο ναό της Ομορφοκκλησιάς και όχι να μεταφερθεί στη Δύση.

Η δεύτερη αναφέρει πως οι μοναχοί της μονής έδωσαν τη μορφή του Αγίου, σε έναν κορμό καρυδιάς, αφού στην περιοχή υπάρχουν πολλά στρέμματα με άγριες και ήμερες καρυδιές. Σύμφωνα, όμως, με τους ερευνητές είναι πολύ πιθανό κάποιος αυτοκράτορας της Κωνσταντινούπολης να θέλησε να δωρίσει στους καλογέρους του Μοναστηριού τη ανάγλυφη εικόνα.

Επίσης, οι μελετητές συγκρίνουν τον Αη-Γιώργη με μία άλλη ξυλόγλυπτη, επιπεδόγλυφη, με χαμηλό ανάγλυφο, εικόνα του Αγίου Γεωργίου, που φυλάσσεται στο Βυζαντινό Μουσείο Αθηνών και προέρχεται από το ναό της Αγίας Παρασκευής της Καστοριάς της συνοικίας του Οικονόμου.

life-events.gr

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Please enter your comment!
Please enter your name here