Τα αντίποινα των δυνάμεων Κατοχής στους οικισμούς του Άργους Ορεστικού

28 Οκτωβρίου 1940. Ηχηρό ΟΧΙ από τον Ιωάννη Μεταξά στις άλογες απαιτήσεις των γειτόνων μας να προελάσουν και να κατακτήσουν τον τόπο μας. Γη και ύδωρ δεν δώσαμε ποτέ.

Μια μικρή χώρα όπως η Ελλάδα τόλμησε και προέταξε τον εαυτό της στα θηρία εκείνης της εποχής, και η αντίσταση της ήταν αυτό που χρειαζόταν ολάκερος ο κόσμος για να πιστέψει ξανά σε ιδανικά και αξίες. Όντως, δεν γιορτάζουμε την απελευθέρωσή μας, γιορτάζουμε όμως την δύναμη ψυχής που χρειάζεται για να προβάλλεις ένα μικρό παρουσιαστικό μπροστά σ’ ένα τερατώδες, και αυτό το μικρό να γιγαντωθεί και να γίνει η αιτία να κατατροπωθεί το τέρας.

Λέγεται συχνά ότι κατακτώντας την Ελλάδα, τόσο οι Ναζί όσο και οι φασίστες σύνεργοί τους δεν στρογγυλοκάθισαν πάνω σε δάφνες αλλά σε μυτερά και δηλητηριασμένα αγκάθια. Μέρα δεν περνούσε χωρίς να γνωρίσει ο ζοφερός κατακτητής ανταρτοπόλεμο από τον ΕΛΑΣ και τον ΕΔΕΣ, αλλά και από πλήθος ακόμα αντιστασιακών οργανώσεων, ζώντας μεγάλες λαχτάρες τόσο στην ύπαιθρο και τα κορφοβούνια όσο στα χωριά και τις πόλεις. Το ελληνικό αντάρτικο της Εθνικής Αντίστασης άφησε πλήθος νεκρούς και τραυματίες στις τάξεις του εχθρού, κάνοντας έτσι τη ναζιστική μπότα να χάσει την ψυχραιμία της και να επιδοθεί σε βάρβαρα αντίποινα κατά πάντων, καθώς από την απάνθρωπη δράση των κατοχικών στρατευμάτων δεν γλίτωσε ούτε ο άμαχος ανδρικός πληθυσμός ούτε τα γυναικόπαιδα.

Τα γερμανικά SS και η Βέρμαχτ ξέσπασαν την εκδικητική τους μανία στους άοπλους κατοίκους χωριών και πόλεων, σφαγιάζοντας αδιακρίτως άνδρες και γυναίκες, παιδιά και ηλικιωμένους, ακόμα και βρέφη ημερών. Ο νους δεν χωρά τέτοια θηριωδία, που όμοιά της σπάνια συναντάμε στα ιστορικά χρονικά. Ο χαροκαμένος ελληνικός πληθυσμός που πάλευε με την πείνα και μαχόταν καθημερινά για την επιβίωσή του είχε τώρα να αναμετρηθεί με τον σπαραγμό, τα βασανιστήρια και τις μαζικές εκτελέσεις.

Όσο μάλιστα ο δοκιμαζόμενος και υπερήφανος ελληνικός λαός επέτεινε την αντιστασιακή του δράση, τόσο οι Ναζί κλιμάκωναν τα αντίποινά τους απέναντι στους αμάχους. Η Κατοχή της Ελλάδας που είχε ξεκινήσει τον Απρίλιο του 1941 θα μετρούσε τουλάχιστον 3,5 φρικιαστικά χρόνια για να πάρει επισήμως τέλος η μακρά ανατριχιαστική περίοδος των βάρβαρων αντιποίνων των Γερμανών κατακτητών, επιβοηθούμενων συχνά στο σκοτεινό τους έργο από τους Ιταλούς και Βούλγαρους συμμάχους τους.

Τα μαζικά εγκλήματα των Ναζί κατά του άμαχου ελληνικού πληθυσμού απλώθηκαν σε όλη την επικράτεια της χώρας, από την Κρήτη μέχρι και τη Βόρεια Ελλάδα, καθώς η φρίκη δεν προσπέρασε δυστυχώς κανέναν.

Τα προμελετημένα αυτά αντίποινα δεν αποτελούσαν παρά εγκλήματα πολέμου, ευθείες παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου. Σύμφωνα με δικούς τους υπολογισμούς, οι Γερμανοί ισχυρίστηκαν πως μεταξύ Ιουνίου 1943 και Σεπτεμβρίου 1944, 30.000 Έλληνες είχαν χάσει τη ζωή τους «στη μάχη», ενώ στην πραγματικότητα επρόκειτο για αμάχους που δολοφονήθηκαν ή εκτελέστηκαν με πρόσχημα την πραγματική ή υποτιθέμενη συμμετοχή τους σε ένοπλες αντικατοχικές ενέργειες. Σύμφωνα με την έκθεση που κατέθεσε η ελληνική κυβέρνηση ως τεκμήριο στη Δίκη της Νυρεμβέργης, 91.000 άνθρωποι είχαν δολοφονηθεί ή εκτελεστεί ως όμηροι στα πλαίσια της γερμανικής κατοχικής πολιτικής αντιποίνων στην Ελλάδα.

Παρακάτω ακολουθεί ένας μακρύς κατάλογος των ειδεχθών αυτών αντιποίνων των κατακτητών στην ευρύτερη περιοχή του σημερινού Δήμου Άργους Ορεστικού.

ΑΡΧΕΙΟ ΑΝΤΙΠΟΙΝΩΝ

Το 1941:

Ο Ιερέας Δαμιανός Καρακώστας εξ Άργους Ορεστικού μεταφέρεται αιχμάλωτος στην Ιταλία. Εφημέριος στον Γράμμο, συνελήφθη από τους Γερμανούς τον Δεκέμβριο του 1941 και μεταφέρθηκε στις φυλακές της Ιταλίας Βοκάμπολο Ρόκα και πέθανε από τις κακουχίες τον Νοέμβριο του 1943.

Το 1942:

Άργος Ορεστικό- Γερμανοί- μερικώς

Μάρτιος 1943:

Ασπροκκλησιά- Ιταλοί- μερικώς

Βογατσικό- Ιταλοί- μερικώς

Γέρμας- Ιταλοί- μερικώς

Νίκη– Γερμανοί- ολοσχερώς

ΠΗΓΗ: Η ΛΑΓΓΑ ΜΟΥ