Κίνδυνος για νέα «Τέμπη» στους αιθέρες: Μηχανήματα για μουσείο και καμένα ραντάρ

Σοβαρές ελλείψεις σε νέα συστήματα και υποστελεχωμένες υπηρεσίες

Δημήτρης Φλουτσάκος, dnews.gr

Σοβαρές ελλείψεις, στο σύστημα διαχείρισης της εναέριας κυκλοφορίας πάνω από τη χώρα, καταγγέλλει με συνέντευξή του στο Dnews, ο πρόεδρος της Ένωσης Ελεγκτών Εναέριας Κυκλοφορίας Παναγιώτης Ψαρός, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου, για το τι μπορεί να προκύψει, ανά πάσα στιγμή.

Σύμφωνα με τον κ. Ψαρό, κρίνεται ως παραπάνω από αναγκαία, η αναβάθμιση των συστημάτων της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας, αλλά και η στελέχωση των υπηρεσιών της, αφού πλέον όλα λειτουργούν στο όριο. Είναι χαρακτηριστικό, ότι το πιο σύγχρονο σύστημα επικοινωνιών, λειτουργεί ήδη 23 χρόνια, ενώ στο FIR Αθηνών, υπάρχουν «μαύρες τρύπες», όπου τα ραντάρ δεν «βλέπουν», με χαρακτηριστική περίπτωση, το ραντάρ της Ρόδου που έχει καεί και δεν έχει αντικατασταθεί.

Τα βασικά συστήματα της αεροναυτιλίας είναι το σύστημα επιτήρησης, δηλαδή το ραντάρ και το σύστημα των επικοινωνιών. Το σύστημα των επικοινωνιών είναι διττό. Σε κάθε θέση εργασίας, ο κάθε ελεγκτής έχει ένα σύστημα εργασίας, που μπορεί να μιλάει με άλλους ελεγκτές, αλλά και με τους πιλότους των αεροσκαφών. 

Μηχανήματα για … μουσείο

Σύμφωνα με τον κ. Ψαρό «και τα δύο συστήματα που έχουμε στην Ελλάδα, χρήζουν αναβάθμισης. Στα δε συστήματα επικοινωνιών, το πιο καινούργιο μηχάνημα που έχουμε είναι 23 ετών. Παραγγέλθηκε πριν από 30 χρόνια. Αυτό το σύστημα, μπήκε στο Ελευθέριος Βενιζέλος, μόλις άνοιξε το αεροδρόμιο. Τα ραντάρ είναι επίσης 25ετίας και έχουν γίνει κάποιες αναβαθμίσεις, που θα τις χαρακτήριζα μπαλώματα. Κάθε φορά που προσπαθούμε να βρούμε ανταλλακτικά από την εταιρεία κατασκευής του συστήματος, έχουμε προβλήματα. Δεν παράγονται πια ανταλλακτικά. Βρίσκουμε κυρίως μεταχειρισμένα ανταλλακτικά, από άλλες χώρες και από ξηλωμένα συστήματα που πια σε αποθήκες, ή από κάποιο στοκ που έχει ξεμείνει. Έτσι τα συστήματά μας χαλάνε συχνά, κάποια μένουνε χαλασμένα και δεν τα έχουμε όποτε τα θέλουμε».

Έχουν γίνει δύο μπλακάουτ

Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ένωσης, έχουν συμβεί δύο ολικά μπλακάουτ, στο κεντρικό σύστημα, μέσω του οποίου δίνεται εικόνα σε όλο το FIR.

«Στο Ελληνικό, είναι το κέντρο ελέγχου περιοχής Αθηνών-Μακεδονίας, που ελέγχει τα πάντα σε όλο το FIR Αθηνών. Μαζί είναι εκεί και το σύστημα προσέγγισης Αθηνών, οι ελεγκτές που καθοδηγούν τα αεροπλάνα που έρχονται ή φεύγουν από το «Ελευθέριος Βενιζέλος». Οι δύο αυτές μονάδες μοιράζονται το ίδιο σύστημα. Το σύστημα είχε δύο ολικές απώλειες, λόγω τροφοδοσίας ρεύματος, πριν μία διετία. Για μισή ώρα δεν λειτουργούσε», λέει ο κ. Ψαρός, επισημαίνοντας τον κίνδυνο που υπάρχει.

Ο κ. Ψαρός, αποκαλύπτει στο Dnews, ότι στη Ρόδο, έχει καεί, εδώ και δύο χρόνια, ραντάρ, από δολιοφθορά και δεν έχει ακόμα αντικατασταθεί. Η υπηρεσία καλύπτεται από ραντάρ της Κύπρου.

«Στη Ρόδο, το ραντάρ που βρίσκεται στο ψηλότερο βουνό του νησιού, καλύπτει όλο το νοτιοανατολικό Αιγαίο. Αυτό το ραντάρ, λόγω δολιοφθοράς, κάηκε πριν δύο και πλέον χρόνια. Έκτοτε και ενώ η υπηρεσία προσπαθεί να κάνει τις σχετικές προμήθειες, δεν ολοκληρώνονται οι διαγωνισμοί, λόγω του δαιδαλώδους καθεστώτος του δημοσίου. Εκεί δεν έχουμε την κάλυψη που απαιτείται και καλυπτόμαστε κατά ένα μέρος, συνεργαζόμενοι με τους Κύπριους, που έχουν ραντάρ, από την άλλη άκρη της Νοτιοανατολικής Μεσογείου. Αλλά η κάλυψη είναι μονή, ενώ κανονικά πρέπει να είναι διπλή, δηλαδή τουλάχιστον από δύο ραντάρ. Στην καλύτερη περίπτωση, εκεί έχουμε μονή κάλυψη».

Από το 2001 τα συστήματα των κομπιούτερ σε πολλά αεροδρόμια

Προβλήματα υπάρχουν και σε άλλα σημεία της χώρας. «Η Ρόδος, η Θεσσαλονίκη, το Ηράκλειο και η Κέρκυρα, έχουν ζητήματα με το ραντάρ, για τις προσεγγίσεις των αεροσκαφών. Τα συστήματά τους είναι από το 2001. Για να καταλάβετε το πρόβλημα, ακόμα και οι υπολογιστές που χρησιμοποιούν, είναι πολύ παλαιάς αρχιτεκτονικής και δεν υπάρχουν πλέον ανταλλακτικά. Δηλαδή αν χαλάσει ένας από τους υπολογιστές κάποιου συστήματος, δεν μπορεί να επισκευαστεί. Είναι της δεκαετίας του ’80 αυτή η τεχνολογία», μας αποκαλύπτει ο κ. Ψαρός.

Ο πρόεδρος της Ένωσης, αναφέρει ότι η τεχνολογία έχει προχωρήσει και τα νέα συστήματα που δίνουν περισσότερες πληροφορίες και απαιτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, δεν υπάρχουν στην Ελλάδα, η οποία μάλιστα έχει παραπεμφθεί.

«Θα έπρεπε να έχουμε συστήματα που να μας δίνουν περισσότερες πληροφορίες για την κάθε πτήση. Αυτά τα συστήματα είναι υποχρεωτικά, βάσει ευρωπαϊκών κανονισμών. Επειδή δεν τα έχουμε εγκατεστημένα στην Ελλάδα, έχουμε παραπεμφθεί, σε κάποιες περιπτώσεις, στο δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Διότι παραβιάζουμε Ευρωπαϊκό Δίκαιο. Όλες οι γειτονικές χώρες, έχουν πολύ πιο σύγχρονα συστήματα, που καλύπτουν τις ευρωπαϊκές απαιτήσεις. Και έχει μείνει μόνο η Ελλάδα, κατά κάποιο τρόπο μία «μαύρη τρύπα», στο συνολικό ευρωπαϊκό σύστημα εναέριας κυκλοφορίας. Έπρεπε να είχαμε ξεκινήσει την αλλαγή των συστημάτων, εδώ και 5 χρόνια τουλάχιστον«, αναφέρει.

Υποστελέχωση

Ο κ. Ψαρός, αναφέρεται και στην υποστελέχωση των υπηρεσιών, που όπως λέει, προκαλεί πολλά προβλήματα, στην ομαλή λειτουργία των αεροδρομίων. Έτσι παρουσιάζονται καθυστερήσεις σε πολλά αεροδρόμια, ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες.

«Όλες οι μονάδες έχουν σοβαρό πρόβλημα στελέχωσης. Υπάρχουν μονάδες, όπως το ΚΕΠΑΘΜ, (Κέντρο Ελέγχου Περιοχής Αθηνών Μακεδονίας), που είναι η μεγαλύτερη μονάδα ελέγχου στη χώρα, που έχει μείον 40% προσωπικό. Σε Σκιάθο, Ζάκυνθο, Κεφαλλονιά, Σάμο και Χίο, έχουμε από 2-4 ελεγκτές συνολικά. Δηλαδή αν αρρωστήσει κάποιος, τοπ αεροδρόμιο κρατιέται ανοικτό οριακά. Πολλές φορές παίρνουμε ανθρώπους από άλλες μονάδες και τους πάμε εκεί όπου υπάρχει ανάγκη, για να μην κλείσουν τα αεροδρόμια. Οι οργανικές θέσεις είναι 705. Είμαστε 570, αλλά επιχειρησιακά είμαστε κάτω από 500. Πρέπει να ξεκινήσουν οι διαδικασίες για να εκπαιδευτούν αυτοί οι άνθρωποι», υπογραμμίζει.

Κίνδυνος για δυστύχημα;

Ρωτήσαμε τον κ. Ψαρό, αν υπάρχει άμεσος κίνδυνος για την πρόκληση δυστυχήματος. Η απάντησή του είναι χαρακτηριστική:

«Υπάρχει η συνεχόμενη κόπωση των ελεγκτών, αφού οι υπηρεσίες είναι υποστελεχωμένες. Και υπάρχει και η μη επάρκεια των συστημάτων. Καταρχάς δεν μας επιτρέπει αυτό να κάνουμε πιο εύκολη τη δουλειά μας, να διαχειριστούμε καλύτερα μία κρίση. Έτσι κάθε εκλεκτής πρέπει να σκεφτεί πιο σύνθετα. Αυτό το διαχειριζόμαστε με το να μειώνουμε τη ροή των αεροσκαφών. Δεν μπορεί κάποιος να διαχειριστεί παραπάνω φόρτο από τον κανονικό. Και το σύστημα οδηγείται σε καθυστέρηση. Μένουν δηλαδή τα αεροπλάνα στο έδαφος, γιατί δεν γίνεται να εξυπηρετηθούν όλα. Όμως όσο παλιώνουν τα συστήματα, αυξάνεται και ο κίνδυνος κάποιας αστοχίας. Η δική μας δουλειά, πρέπει να έχει έως και τετραπλά και πενταπλά συστήματα ασφαλείας, δικλείδες ασφαλείας. Όταν τα δύο ή τα τρία από αυτά τα συστήματα, είναι μόνιμα εκτός λειτουργίας, αυξάνεται η πιθανότητα να χάσεις και τα υπόλοιπα. Αυξάνεται η πιθανότητα να υπάρξει μία κρίσιμη αστοχία, που να έχει άλλες επιπλοκές. Δεν θέλω να πω ότι θα πέσει ντε και καλά αεροπλάνο. Αλλά έχουμε πρόβλημα», λέει.

Δεν απαντά το υπουργείο

Οι ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας, έχουν επανειλημμένα, στείλει σχετικά έγγραφα, στο αρμόδιο υπουργείο, αλλά όπως υποστηρίζουν, δεν έχουν πάρει απάντηση. Ο ορισμός δε της νέας διοίκησης, ακόμα δεν έχει γίνει, τη στιγμή μάλιστα, που ο νυν διοικητής αλλά και ο υποδιοικητής της ΥΠΑ, τελούν υπό παραίτηση από τον περασμένο Σεπτέμβριο.

«Πρέπει να ληφθούν αποφάσεις. Όχι για να λυθεί το πρόβλημα, αλλά για να πατήσουμε κάπου και να ξεκινήσουμε από μία βάση. Θέλει 3-4 χρόνια για να βάλουμε νέα συστήματα. Μόνο 2-3 χρόνια, θέλουμε για να έρθουν τα νέα συστήματα. Εμείς φωνάζουμε, ώστε να βάλει κάποιος τη βάση, για μα πιάσουμε πάτο και να αρχίσουμε να ανεβαίνουμε. Είμαστε οι τελευταίοι στην Ευρώπη, σε επίπεδο τήρησης των ευρωπαϊκών κανονισμών», καταλήγει ο κ. Ψαρός, που δηλώνει ότι ίσως το σύστημα δεν αντέξει ένα νέο ρεκόρ αφίξεων, το επόμενο καλοκαίρι.