Nέος εκλογικός νόμος για την Τοπική Αυτοδιοίκηση – Οι συνδυασμοί που θα πλειοψηφούν θα έχουν τα 3/5 των μελών του δημοτικού συμβουλίου

Ισχυρούς δημάρχους με ευρεία πλειοψηφία στα δημοτικά συμβούλια, όπου ο πλειοψηφών συνδυασμός θα καταλαμβάνει τα 3/5 των εδρών, με στόχο την κυβερνησιμότητα των δήμων, διεξαγωγή των δημοτικών και περιφερειακών εκλογών σταθερά τον Οκτώβρη, που θα είναι αποσυνδεδεμένες από τις ευρωεκλογές και υποβολή των υποψηφιοτήτων εώς τις 30 Ιουνίου της ίδιας χρονιάς, σκοπεύει να εξασφαλίσει η κυβέρνηση μέσα από το νέο νόμο για την αυτοδιοίκηση που αναμένεται να κατατεθεί έως τον προσεχή Μάρτιο.

Η ηγεσία του υπουργείου Εσωτερικών έχει καταστήσει σαφές στους αιρετούς ότι στις επόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές καταργείται η απλή αναλογική, με βάση την οποία αναδείχθηκαν τα σημερινά δημοτικά και περιφερειακά συμβούλια, ενώ τις αλλαγές στη σύνθεση των επόμενων που θα προκύψουν από τις εκλογές του 2023, όπως και το σταθερό μήνα διεξαγωγής τους γνωστοποίησε ο υφυπουργός Εσωτερικών Θεόδωρος Λιβάνιος, μιλώντας στη συνεδριακή τηλεδιάσκεψη της ΚΕΔΕ που έγινε για τους δήμους της ΠΕΔ Κεντρικής Μακεδονίας.

Βασικός γνώμονας, όπως είπε ο ίδιος, είναι ότι η εκλογή του δημάρχου από τον λαό του δίνει το δικαίωμα να εφαρμόσει το πρόγραμμά του και άρα θα πρέπει να έχει πλειοψηφία στο δημοτικό συμβούλιο, ενώ σημείωσε ότι «με τα νέα εργαλεία που θα έχει στη διάθεση του θα υπάρχει διαφάνεια και λογοδοσία, όχι όμως εις βάρος της κυβερνησιμότητας των δήμων».

Ο κ. Λιβάνιος μιλώντας στους δημάρχους ξεκαθάρισε ότι:

* Από τις επόμενες δημοτικές (και περιφερειακές) εκλογές, η απλή αναλογική καταργείται, ενώ η πλειοψηφία, κατά κανόνα, για την συντριπτική πλειοψηφία των δημάρχων, θα είναι τα 3/5, με το σκεπτικό του προσωποπαγούς χαρακτήρα του εκάστοτε εκλεγμένου δημάρχου.

* Έως τις 30 Ιουνίου θα κατατίθενται οι υποψηφιότητες για τις Δημοτικές και Περιφερειακές Εκλογές, οι οποίες θα διεξάγονται σταθερά τον Οκτώβριο, χωρίς σύνδεση με τις Ευρωεκλογές.

* Είναι ξεκάθαρο ότι ο δήμαρχος θα έχει την πλειοψηφία στο δημοτικό συμβούλιο.

* Υπό συζήτηση, μεταξύ άλλων, είναι ο αριθμός μελών των δημοτικών συμβουλίων και το αναγκαίο ποσοστό για εκλογή από την πρώτη Κυριακή.

Όσον αφορά τον νέο εκλογικό νόμο, το επιτελείο του υπουργείου Εσωτερικών πρόκειται να τον επεξεργαστεί τους επόμενους μήνες, με σκοπό να καταλήξει στις βέλτιστες λύσεις που θα επιτρέπουν τη λειτουργία των δήμων και των περιφερειών και θα αντιμετωπίζουν τα διαλυτικά προβλήματα που προκάλεσε η εφαρμογή της απλής αναλογικής στους δήμους και τις περιφέρειες.

Εξάλλου, όπως έχει δηλώσει κατ’ επανάληψη ο υπουργός Εσωτερικών, Τ. Θεοδωρικάκος, οι κεντρικές ιδέες είναι η διασφάλιση της πλειοψηφίας του εκάστοτε δημάρχου ή περιφερειάρχη τουλάχιστον στη σημαντική για την καθημερινή λειτουργία των ΟΤΑ οικονομική Επιτροπή, καθώς και η ενθάρρυνση των συμπράξεων δημοτικών παρατάξεων.

Στον… κάλαθο η απλή αναλογική

Ο υφυπουργός Εσωτερικών αναφερόμενος στο σύστημα της απλής αναλογικής, η κατάργηση της οποίας αποτελεί αίτημα σύσσωμης της αυτοδιοίκησης, είπε, πως καταργείται αναλογική και αυτό είναι δέσμευση. «Είναι διακηρυγμένη αρχή της κυβέρνησης ότι η απλή αναλογική με τον τρόπο που εφαρμόστηκε, καταργείται. Ο δήμαρχος θα έχει την πλειοψηφία στο δημοτικό συμβούλιο. Πλειοψηφία η οποία θα είναι κατά κανόνα τα 3/5 με τα 2/5 να αναλογούν στην αντιπολίτευση», τόνισε ο κ. Λιβάνιος και πρόσθεσε πως είναι πολύ ισχυρό το πρόσωπο του δημάρχου, ο οποίος πρέπει για να εκτελέσει το έργο του να συνοδεύεται από την πλειοψηφία στο δημοτικό συμβούλιο.

Επισήμανε ότι οι εκλογές θα γίνονται τον Οκτώβριο, θα αποσυνδεθούν από τις Ευρωεκλογές και οι υποψηφιότητες θα κατατίθενται εγκαίρως, ως τις 30 Ιουνίου, ώστε να υπάρχει επαρκής χρόνος για μία ουσιαστική προεκλογική εκστρατεία.

«Στις επόμενες εκλογές, λοιπόν, ο δήμαρχος που θα εκλεγεί, θα έχει πλειοψηφία. Θα υπάρχει περίπτωση κάποιος να πάρει πολύ μικρό ποσοστό στον Α’ γύρο και να εκλεγεί τελικά δήμαρχος, αλλά θα έχει μία έδρα λιγότερο, έστω συμβολικά. Ο πυρήνας όμως και η βασική συντριπτική πλειοψηφία των δημάρχων, οι οποίοι εκλέγονται με ποσοστό στο Β’ γύρο, θα έχουν τα 3/5 των εδρώντου δημοτικού συμβουλίου» υπογράμμισε ο ίδιος.

Ανέφερε μάλιστα και ένα παράδειγμα για τον λόγο που επιβάλλεται να γίνει αυτό: «Αν ρωτήσουμε για παράδειγμα 100 περαστικούς έξω στην Αθήνα, ποιος κέρδισε τις δημοτικές εκλογές το Μάιο του 2019, οι 100, αν όχι οι 100 οι 99 θα πουν ο Κ. Μπακογιάννης, και μόλις 1 θα πει ο συνδυασμός ‘Αθήνα Ψηλά’. Είναι τόσο ισχυρό το πρόσωπο του δημάρχου στην εκλογική διαδικασία, που πρέπει να έχει και την απαραίτητη πλειοψηφία για να κριθεί στο τέλος» σχολίασε ο υφυπουργός.

Υποψήφιοι κοινοτήτων με το ψηφοδέλτιο του δημάρχου

Αναφορικά με το θέμα των κοινοτήτων των δήμων, η κυβέρνηση φαίνεται να προκρίνει το σενάριο που θέλει στις μεγάλες κοινότητες (το πληθυσμιακό όριο εξετάζεται) να υπάρχει σύνδεση των υποψηφίων με το ψηφοδέλτιο του δημάρχου.

Σύμφωνα με τον υφυπουργό Εσωτερικών, ο σχετικός Ν. 3463 όταν μιλάει για δήμους και κοινότητες εννοεί τις κοινότητες που υπήρχαν προ του Καποδίστρια. Τους 900 δήμους και τις 134 Κοινότητες. «Δεν εννοεί, προφανώς, τις κοινότητες οι οποίες συστάθηκαν με τον Κλεισθένη. Η δε μετονομασία τους σε κοινότητες από δημοτικές κοινότητες ήταν μία πράξη πολιτικά απαράδεκτη, με σκοπό τη δημιουργία εντυπώσεων και αναβίωσης της εποχής προ Καποδίστρια» δήλωσε ο κ. Λιβάνιος και συμπλήρωσε λέγοντας πως είχε σκοπό να δημιουργήσει σύγχυση στη διοικητική δομή μέσα.

Έθεσε μάλιστα και σχετικό ερώτημα, δίνοντας παράλληλα την απάντηση. Στις μεγάλες κοινότητες -το πληθυσμιακό όριο θα εξεταστεί αργότερα- πρέπει να είναι στο ψηφοδέλτιο του δημάρχου, ναι ή όχι; Η απάντηση είναι ναι, καθώς και η ΚΕΔΕ είχε συμφωνήσει κατά το παρελθόν και είχε ταχθεί κατά των ανεξαρτήτων ψηφοδελτίων.

Εξέφρασε μάλιστα την άποψη ότι είναι αναγκαία η είσοδος νέων ανθρώπων στις κοινότητες. «Προσωπικά τους νέους ανθρώπους τους θέλω μες στο δημοτικό συμβούλιο, τους θέλω αντιδημάρχους, τους θέλω δημάρχους, τους θέλω προέδρους. Είμαι κατά γενικά του ηλικιακού ρατσισμού, γιατί θεωρών ότι όλοι χρειάζονται και στην τελική θα τους κρίνει ο κόσμος» ανέφερε.

ΚΕΔΕ: Στη σωστή κατεύθυνση οι αλλαγές

Σε σωστή κατεύθυνση κινούνται, κατά την ΚΕΔΕ οι αλλαγές που προωθεί η κυβέρνηση στον εκλογικό νόμο, ωστόσο η ηγεσία του οργάνου αναμένει το επόμενο διάστημα, πιθανότατα στις αρχές του χρόνου, σχετικό κείμενο – πρόταση, για να τεθεί προς συζήτηση. «Το περιμένουμε γιατί πρέπει να δούμε τις λεπτομέρειες που είναι σημαντικές» ανέφερε μιλώντας στη «ΜτΚ» ο α’ αντιπρόεδρος της ΚΕΔΕ, δήμαρχος Αμπελοκήπων – Μενεμένης, Λάζαρος Κυρίζογλου. Επισήμανε ότι μεταξύ ΚΕΔΕ και υπουργείου Εσωτερικών υπάρχει ένας διάλογος και μία επικοινωνία που κινείται στη σωστή κατεύθυνση.

«Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο με όλα τα υπουργεία. Προκειμένου αν επιτευχθεί ο στόχος μίας ουσιαστικής διοικητικής μεταρρύθμισης, όπως διακήρυξε ενώπιον μας στο Μέγαρο Μαξίμου ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, απαιτείται ο συντονισμός όλων των υπουργείων και όλων των υπουργών στη κατεύθυνση της αποκέντρωσης αρμοδιοτήτων και πόρων προς την τοπική αυτοδιοίκηση» τόνισε ο κ. Κυρίζογλου.

Και αυτό, όπως είπε, διότι, η αυτοδιοίκηση είδε νομοσχέδια που κινούνται στην θετική κατεύθυνση, αλλά είδε και νομοσχέδια που κινούνται στην κατεύθυνση της συγκέντρωσης αρμοδιοτήτων, αντί της αποκέντρωσής τους.

Ιδρύονται 7 αυτοτελείς υπηρεσίες εποπτείας

Εκτός όμως από τις αλλαγές στον εκλογικό νόμο και τη σύνθεση των δημοτικών συμβουλίων που θα προκύψουν στις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2023, η κυβέρνηση σκοπεύει να προχωρήσει και σε αλλαγές στο πλαίσιο ελέγχου νομιμότητας στις πράξεις των ΟΤΑ.

Οι αλλαγές μάλιστα πρόκειται να γίνουν άμεσα και σε αυτό το πλαίσιο, ιδρύονται επτά Αυτοτελείς Υπηρεσίες Εποπτείας, όπου μεταφέρονται άμεσα υπάλληλοι των Αποκεντρωμένων, και ενισχύονται επιπλέον με προσλήψεις νομικών, που έχουν ήδη λάβει έγκριση να πραγματοποιηθούν.

«Θα πρέπει να σας δώσουμε τα εργαλεία ώστε να μπορούν οι δήμοι να επιταχύνουν και να τρέξουν το δημοτικό έργο γρήγορα» ανέφερε ο υφυπουργός Εσωτερικών, Θ. Λιβάνιος και είπε πως κεντρικό κομμάτι σε αυτό θα είναι η αναβάθμιση της εποπτείας των ΟΤΑ.

«Σήμερα όλοι σας είμαι σίγουρος ότι ταλαιπωρείστε από τις Αποκεντρωμένες γιατί καθυστερούν να εγκριθούν οι αποφάσεις, να γίνει ο έλεγχος νομιμότητας, να τρέξουν πράγματα. Υπάρχουν αποφάσεις οι οποίες χρονίζουν μήνες, εβδομάδες, κάποιες φθάνουν και χρόνο, και πολλές φορές χρειάζεται και η προσωπική σας παρέμβαση για να τρέξουν αυτονόητα πράγματα. Αυτό θα αλλάξει και θα αλλάξει και άμεσα. Θα ιδρυθούν, επιτέλους, οι επτά Αυτοτελείς Υπηρεσίες Εποπτείας. Θα στελεχωθούν σε πρώτη φάση άμεσα με το προσωπικό των Αποκεντρωμένων και θα εγκρίνουμε και έχουν εγκριθεί ήδη θέσεις νομικών οι οποίες θα τις στελεχώσουνε για να ενισχυθεί το ανθρώπινο δυναμικό τους. Αυτό θα γίνει γιατί θέλουμε ο έλεγχος να περιοριστεί και να είναι πολύ αυστηρός ως έλεγχος νομιμότητας και όχι σκοπιμότητας» ξεκαθάρισε ο ίδιος μιλώντας στους δημάρχους της Κεντρικής Μακεδονίας.

Κατέστησε δε σαφές ότι θα τεθούν και δικλείδες ασφαλείας ώστε κάποιος δήμος, εάν θίγεται να μπορεί να προσφεύγει, ώστε να παίρνει μία προσωρινή αναστολή σύντομου χρονικού διαστήματος. Και βέβαια, όπως είπε, θα υποχρεωθούν οι υπηρεσίες Εποπτείας να εκδίδουν το πόρισμά τους και την απόφασή τους σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. «Και όλο αυτό θα γίνεται σε ένα ανεξάρτητο πλαίσιο, μακριά από το Κεντρικό Κράτος, χωρίς ουσιαστικά παρέμβαση του εκάστοτε υπουργού Εσωτερικών ή άλλου μέλους της κυβέρνησης. Η εποπτεία των ΟΤΑ θα είναι αυτοτελής, θα είναι από καταρτισμένο προσωπικό και θα γίνεται σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα» επισήμανε.

*Δημοσιεύθηκε στη “ΜτΚ” στις 13 Δεκεμβρίου 2020, makthes.gr